Tüketim Çağı’nda elektronik atık üretimi git gide büyüyen bir çevre sorununa dönüştü. Tüketim çılgınlığının da etkisiyle evlerimiz daha da kötüsü doğa elektronik atık çöplüğüne dönüşmeye başladı.
Yeni buluşlar ve/veya buna bağlı teknolojik gelişmelerin sonucunda haliyle her geçen gün daha gelişmiş ürünler piyasaya sürülüyor. Teknoloji firmaları her yıl yeni modelleri piyasaya sürüyor. Özellikle telefon, bilgisayar gibi günlük hayatımızın içinde bolca yer bulan ürünlerin sirkülasyonu çok daha hızlı sağlanıyor. Bir telefon eskimeden biraz daha gelişmiş versiyonu bize pazarlanıyor. Her geçen gün akıllı ev ürünleri ailesine yenileri ekleniyor. Üstelik bu yeni modeller devrimsel farklar yaratmıyor. Genelde küçük birkaç özellik eklenerek, bazen de bazı özelliklere ihtiyaç olmadığı düşünülüp bu özellikler eksiltilerek piyasaya sürülüyor. Her yeni ürün yepyeni ve alınmazsa eksik kalınırmışçasına pazarlanıyor. Değişen iştah biçimindeki toplumumuz ise her yeni ürünü hemen almak zorundaymış gibi davranarak devasa bir teknoloji çöplüğüne bir parça daha ekliyor.
Tüketim çılgınına dönüşmüş bir tüketici toplumu oluşturma hedefiyle hareket eden firmalar artık eskisi gibi dayanıklı ürünler de üretmiyor. Örneğin “DTM” yani “Dayanıklı Tüketim Malları” sınıfında yer alan beyaz eşyalarımız artık bu sınıfın yanından bile geçemiyor. Sac kalınlıklarının iyice düşürüldüğü, kolay kırılabilen bolca plastik aksamın kullanıldığı bu ürünler kısa süre içerisinde bozulabilme tehlikesiyle karşı karşıya kalıyor.
“Birleşmiş Milletler’in 2020 Küresel E-Atık İzleme Raporu’nun verilerine göre her yıl kişi başı 7,3 kg elektronik atık üretiyoruz. Elektronik cihazların üretiminin artması, kullanım sürelerinin kısalması ve tamir maliyetlerinin yüksek olması nedeniyle e-atıkların miktarı her geçen yıl artıyor. 2014 yılında 44,4 megaton olan e-atık miktarının 2030’da 74,7 megatona çıkabileceği öngörülüyor.”
Tüm bunların ötesinde dünya toprak dolgusunda bulunan civa, kadminyum ve kurşun gibi ağır metal oranlarının yaklaşık %40ını sadece teknoloji atıkları oluşturuyor. Üstelik bu atıkların tükettiğimiz besinler gibi muhtelif yollarla vücudumuza ulaşması sonucunda çok çeşitli hastalıklara da aşina olmaya başladık.
Çok geç olmadan bu durumun farkına varmalı ve harekete geçmeliyiz. İhtiyacımız olmadığı halde yeni ürün alarak tüketim çılgınlığına destek olmak yerine kendimize “Bu ürüne gerçekten ihtiyacım var mı?”, “Bu ürünü almazsam nasıl bir eksiklik hissederim?” gibi soruları sorarak bir ürünü alıp almamaya karar verebiliriz. Evimizde bulunan teknolojik atıkları da bir geri dönüşüm noktasına teslim edebilir, bu sayede bu ürünlerin de elektronik atık olması ihtimalinin önüne geçmiş olabiliriz. Unutmayın, kaynaklarımız sınırsız değil!
