Bu yazımızda 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunda Yer alan Tüketicinin 4 Seçimlik Hakkı, Ayıplı Mal ve Hizmetler konusunu ele alacağız.
Günlük yaşamımızda satın aldığımız ürünler veya aldığımız hizmetler bazen beklentilerimizi karşılamayabilir. Bu gibi durumlarda, haklarımızı bilmek ve gerektiğinde kullanmak önemlidir. Bu yüzden, ayıplı mal ve hizmetler konusunda sizleri bilgilendirmek amacıyla bu yazıyı kaleme aldık.
Ayıplı Mal Nedir?
Ayıplı mal, tüketiciye teslim edildiği anda, taraflarca kararlaştırılmış olan örnek ya da modele uygun olmayan veya objektif olarak sahip olması gereken özellikleri taşımayan maldır. Örneğin, ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma kılavuzunda, internet portalında ya da reklam ve ilanlarında belirtilen özelliklerden bir veya birkaçını taşımayan; satıcı tarafından bildirilen veya teknik düzenlemesinde tespit edilen niteliğe aykırı olan; tüketicinin makul olarak beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mallar ayıplı olarak kabul edilir.
Ayıplı Hizmet Nedir?
Ayıplı hizmet, sözleşmede belirlenen süre içinde başlamayan veya kararlaştırılmış olan ve objektif olarak sahip olması gereken özellikleri taşımayan hizmettir. Hizmet sağlayıcısı tarafından bildirilen, internet portalında veya reklam ve ilanlarında yer alan özellikleri taşımayan ya da yararlanma amacı bakımından değerini veya ondan makul olarak beklediğimiz faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren hizmetler de ayıplı hizmet sayılmaktadır.
Tüketicinin Ayıplı Mal ve Hizmet Durumunda Seçimlik Hakları Nelerdir?
Ayıplı bir mal veya hizmetle karşılaştığınızda, aşağıdaki haklara sahipsiniz:
- Sözleşmeden Dönme: Satın aldığınız ürünü veya hizmeti geri vererek ödediğiniz bedelin iadesini talep edebilirsiniz.
- Bedel İndirimi: Ürünü veya hizmeti alıkoyup, ayıp oranında bedel indirimi isteyebilirsiniz.
- Ücretsiz Onarım: Aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, tüm masrafları satıcıya veya sağlayıcıya ait olmak üzere, ürünün veya hizmetin ücretsiz onarılmasını talep edebilirsiniz.
- Ayıpsız Misli ile Değiştirme: İmkân varsa, ürünü veya hizmeti ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteyebilirsiniz.
Satıcı veya sağlayıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür.
Zamanaşımı Süreleri Nelerdir?
Ayıplı mal veya hizmetten doğan sorumluluk, ayıp daha sonra ortaya çıkmış olsa bile, malın teslimi veya hizmetin ifası tarihinden itibaren iki yıllık zamanaşımına tabidir. Konut veya tatil amaçlı taşınmaz mallarda ise bu süre beş yıldır. Ayıp, ağır kusur ya da hile ile gizlenmişse zamanaşımı hükümleri uygulanmaz.
Haklarınızı Nasıl Kullanabilirsiniz?
Ayıplı bir mal veya hizmetle karşılaştığınızda, öncelikle satıcı veya hizmet sağlayıcısına durumu bildirerek yukarıda belirtilen haklarınızdan birini kullanmak istediğinizi belirtmelisiniz. Eğer talebiniz karşılanmazsa, ikamet ettiğiniz veya ürünü satın aldığınız yerdeki Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurabilirsiniz. Ayrıca, Ticaret Bakanlığı’nın “Alo 175 Tüketici Danışma Hattı” üzerinden de destek alabilirsiniz.
Unutmayın, bilinçli bir tüketici olarak haklarınızı bilmek ve gerektiğinde kullanmak, hem sizin hem de toplumun yararına olacaktır.
İlginizi çekebilir: Tüketici Hakem Heyeti Parasal Üst Sınırı Artırıldı – 2025
Kaynak: Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı Tüketici Portalı
Yorumlar (1)