Buzdolabımda Neden Terleme Oluşuyor yani neden buzdolaplarımızın içerisinde su damlacıkları görüyoruz bazı yerlerde bunu hiç merak ettiniz mi? Eğer siz de bu sorunu yaşıyor ve sebebini merak ediyorsnız o halde bu yazı sizin için ideal bir bilgi kaynağı olabilir.
Yukarıda gayet net anlaşılacak şekilde görüldüğü üzere buzdolaplarımızın içerisinde görmek istemeyeceğimiz ve aynı zamanda sağlıklı olmayan bu görüntünün sebebi temelde 3 ayrı temel detay ile bağlantılıdır.
Bu bağlantıların birisi sıcaklık yani Temperature, birisi Bağıl Nem yani Relative Humidity ve elbette hiç kimsenin bilmediği ve değerlendirmediği Çiy Noktası yani Dew Point.
Önce bu detayları açıklayalım ki sorunun kaynağının ne olduğu rahatça anlaşılabilsin.
Temperature – Sıcaklık
Buzdolabımızın elbette ki en temel amacı , ortam sıcaklığında ve hatta +8 derecenin üzerinde bakteri üreyip gıda malzemelerimizin bozulduğunu biliyor olmamızdan dolayı gıdalarımızı ideal olarak ortalama +4 derecede muhafaza etme amacımız doğrultusunda bir kabin içerisindeki yani dolabımızın iç kısmındaki sıcaklığın dışarı taşınması eylemindeki hedef noktamızdır. Bilimsel bir açıklama getirmek gerekirse sıcaklık, bir maddenin ne kadar sıcak veya soğuk olduğunu gösteren bir ölçüdür. Sıcaklık, maddenin taneciklerinin (atomlarının veya moleküllerinin) ortalama kinetik enerjisiyle ilişkilidir. Sıcaklık arttıkça, maddenin taneciklerinin ortalama kinetik enerjisi de artar, tanecikler daha hızlı hareket eder. Azaldığında taneciklerin ortalama hızı da azalır, daha yavaş hareket ederler.
Relative Humidity – Bağıl Nem
Havanın belirli bir sıcaklıkta taşıyabileceği nem miktarının yüzde kaçını taşıdığını belirtir. Başka bir deyişle, bağıl nem, havanın ne kadar nemli olduğunu gösterir.
Dew Point – Çiy Noktası
havanın %100 nemde olduğu sıcaklıktır. Başka bir deyişle, çiy noktası, havanın ne kadar soğuması gerektiğini gösterir ki su buharının sıvı hale geçmeye başlayıp yoğunlaşmasına neden olsun.
Çiy noktasına biraz daha dikkat etmek gerekirse ek olarak şunları da belirtebiliriz. Çiy noktası, bir gaz içinde bulunan serbest nemin içinde bulunduğu veya etrafında bulunduğu cisimlerin yüzeyinde yoğunlaşarak su durumuna geçmeye başladığı sıcaklık derecesidir. Çiy noktası havanın içerdiği nemi belirtmek için de kullanılır.
Havadaki nem, sıcaklık azaldıkça su buharının sıvı hale geçmesine neden olur. Buharlaşma, suyun sıvı halden gaz haline geçmesi olayıdır. Buharlaşma sırasında su, çevresine enerji verir. Havanın sıcaklığı azaldıkça, su buharının sıvı hale geçmesi için gereken enerji miktarı da azalır. Havanın sıcaklığı, su buharının sıvı hale geçmesi için gereken enerji miktarına eşit olduğunda, havadaki nem çiy olarak yoğunlaşır.
Buzdolabı ile bunların ne ilgisi var?
Aslında birinci derecen tam olarak bu üç unsur nedeniyle tüm bu sıvılaşma, terleme, su akıtma ve gıdaların bozulması sorunları yaşanıyor. Yukarıdaki iki görselde ve yazımızdaki diğer görsellerde örnek olarak ele alabileceğimi bu X buzdolabı daha 3 aylık bir ürün olmasına rağmen neden bu sorunları yaşıyor diye biz de merak ettik ve ürün içerisinde 3 adet TESTO aygıtı yerleştirip 48 saatl boyunca dakika dakika veri kaydettik. ortaya çıkan sonuçlara göre dondurucu bölümde hiçbir sorun olmamasına rağmen, KOMBİ TİP BUZDOLABI olan bu ürünün en üst rafı ile en alt yani terleme oluşan bölüm arasında çok ciddi sıcaklık değer farkları tespit ettik.
Soğutucu bölüm en üst raf, en düşük değer ekranında görüleceği üzere burada 1.8 derece olan sıcaklık, bir snraki görselde, aynı ürünün aynı soğutucu bölümünün en alt raf bölümünde şişelik içerisinde ve hiçbir hava akışını engelleyici unsur olmamasına rağmen 4.3 derecedir. Yani ortam içerisinde hava akışı uygun olmadığından dolayı sıcaklık değer farkları meydana gelmekte ve sıcaklığın, dolayısı ile bağıl nem yükünün yoğun olduğu yerde terleme meydana getirmektedir.
Yine üstteki son görselde görüleceği üzere buzdolabı +4 ayar seviyesinde olmasına rağmen, en üst raf +1,8 lere kadar düşüp genel ortalama +3 derecelerde seyrederken, alt taraf ise en düşük +4.3 görmüş ve genel ortalama ile +8 derecelerde seyretmiş ve hatta 22 Eylül 2023 saat 19:40 ile 23 Eylül 2023 Saat 11:40 arasını ortalama +9 derecelerde geçirmiştir. 11.2 derecelerde seyrettiği kısmı aşağıda görebilirsiniz.
Sonuç olarak ise, daha 3 aylık buzdolabında, aşağıdaki görsellerde olduğu gibi istenmeyen sonuçlar ortaya çıkmıştır.
Bir buzdolabı içerisinde gıda maddelerimizi sağlıklı şekilde uzun ömürlü saklamak istiyorsak sıcaklık değer aralıklarına mutlaka çok dikkat etmek zorundayız. Buzdolabı ürünleri günün belirli zamanlarında DEFROST yaptıkları için iç sıcaklık değerleri belirli süre yükselir bu bilinen durumdur fakat kütle sıcaklık değerleri düşmeye başlamadan dolap defrost sürecini bitirip tekrar soğutmaya başladığı için sorun olmaz. Diğer yandan bu örneğimizdeki buzdolabında olduğu gibi bir gün öncedenbaşlayıp ertesi gün öğlene kadar süren +8 derece üstü değerler asla kabul edilemez.
Bu nedenle evinize gelen beyaz eşya teknisyenlerinin ANLIK ölçüm yapıp aldıkları kararlar yüksek oranda hatalı sonuçlar doğurur, bu konuda sizleri uyarmak isteriz.
Çiy noktası dedik ve üstünde fazla durduk. Peki buzdolabı içerisinde oluşan terleme de bir şekilde çiy noktası olarak düşünülebilir mi?
Evet, buzdolabı içerisinde oluşan terleme de bir şekilde çiy noktası olarak düşünülebilir. Buzdolabı, içerideki sıcaklığı dışarıdaki sıcaklıktan daha düşük tutarak çalışır. Buzdolabı içerisindeki havadaki nem, sıcaklığın azalmasıyla birlikte çiy olarak yoğunlaşır. Bu da buzdolabı içerisindeki yüzeylerde terlemeye neden olur.
Buzdolabı içerisindeki çiy noktası, buzdolabı içerisindeki sıcaklık ve nem seviyesine göre değişir. Buzdolabı içerisindeki sıcaklık ne kadar düşükse, çiy noktası da o kadar düşük olur. Buzdolabı içerisindeki nem seviyesi ne kadar yüksekse, çiy noktası da o kadar yüksek olur.
Buzdolabı içerisindeki terleme, buzdolabı içerisindeki nemin dışarı atılmasını sağlar. Buzdolabı içerisindeki nemin dışarı atılması, buzdolabı içerisindeki yiyeceklerin bozulmasını önler.
Buzdolabı içerisindeki terlemeyi azaltmak için aşağıdaki önlemler alınabilir:
- Buzdolabı içerisindeki nem seviyesini azaltmak için buzdolabı kapağını mümkün olduğunca kısa süre açık tutmak.
- Buzdolabı içerisindeki yiyeceklerin nemli olmasını önlemek için buzdolabı poşeti veya streç film kullanmak.
- Buzdolabı içerisindeki sıcaklığı mümkün olduğunca düşük tutmak.
Buzdolabı içerisindeki çiy noktası ile ilgili bazı örnekler:
- Buzdolabı içerisindeki cam raflarda veya kapaklarda terleme görülüyorsa, buzdolabı içerisindeki çiy noktası düşüktür.
- Buzdolabı içerisindeki yiyecekler üzerinde su damlacıkları görüyorsanız, buzdolabı içerisindeki çiy noktası yüksektir.
- Buzdolabı içerisindeki hava kuruysa, çiy noktası yüksektir.
- Buzdolabı içerisindeki hava nemliyse, çiy noktası düşüktür.
Buzdolabının sadece belli bir bölgesinde su damlacıkları görülüyorsa, bunu çiy noktası ilşe nasıl bağdaştırabiliriz?
Buzdolabının sadece belli bir bölgesinde su damlacıklarının görülmesi, bu bölgedeki sıcaklığın diğer bölgelerden daha düşük olduğu anlamına gelir. Bu da, bu bölgedeki çiy noktasının diğer bölgelerden daha düşük olduğu anlamına gelir.
Bu duruma aşağıdaki nedenlerden biri veya birkaçı neden olabilir:
- Buzdolabı kapağının bu bölgede daha sık açılması
- Bu bölgedeki yiyeceklerin daha nemli olması
- Bu bölgedeki hava akışının daha az olması
Örneğin, buzdolabının dondurucu kısmında su damlacıklarının görülmesi, dondurucu kısmının sıcaklığının diğer bölümlerden daha düşük olduğu anlamına gelir. Bu durum, dondurucu kısmının kapı kolunun daha sık açılmasından veya dondurucu kısmında daha nemli yiyeceklerin bulunmasından kaynaklanabilir.
Buzdolabının sadece belli bir bölgesinde su damlacıklarının görülmesi, buzdolabı içerisindeki nem dengesinin bozulduğunu gösterir. Bu durum, buzdolabı içerisindeki yiyeceklerin bozulmasına neden olabilir.
Buzdolabının sadece belli bir bölgesinde su damlacıklarının görülmesini önlemek için aşağıdaki önlemler alınabilir:
- Buzdolabı kapağını mümkün olduğunca kısa süre açık tutmak
- Buzdolabı içerisindeki yiyeceklerin nemli olmasını önlemek için buzdolabı poşeti veya streç film kullanmak
- Buzdolabı içerisindeki sıcaklığı mümkün olduğunca düşük tutmak
Bu önlemlerin alınması, buzdolabı içerisindeki nem dengesinin korunmasına ve su damlacıklarının oluşmasının önlenmesine yardımcı olacaktır.
Bağıl Nem ile Çiy Noktası arasındaki fark nedir?
- Bağıl nem, sıcaklığa göre değişir. Hava sıcaklığı arttıkça, havanın taşıyabileceği nem miktarı da artar. Bu nedenle, aynı miktardaki nemi içeren hava, sıcak havada daha az nemli olarak kabul edilir.
- Çiy noktası, sıcaklığa göre değişmez. Hava sıcaklığı ne olursa olsun, çiy noktası her zaman aynıdır.
- Bağıl nem, çiy noktası ile ilişkilidir. Havadaki nem arttıkça, çiy noktası da artar.
Örnekler:
- 30 °C’de %50 bağıl nem, 23 °C çiy noktası demektir. Bu, havanın %50’si doygun olduğu anlamına gelir. Havanın sıcaklığı 23 °C’ye düşerse, havanın nemi %100’e çıkar ve su buharının sıvı hale geçerek yoğunlaşmasına neden olur.
- 20 °C’de %100 bağıl nem, 20 °C çiy noktası demektir. Bu, havanın zaten doygun olduğu anlamına gelir. Havanın sıcaklığı 20 °C’nin altına düşerse, havanın nemi %100’den fazla olur ve su buharının sıvı hale geçerek yoğunlaşmasına neden olur.
Uygulamalar:
- Bağıl nem, hava durumunu tahmin etmek için kullanılır. Yüksek bağıl nem, yağışlı hava koşullarına işaret eder.
- Çiy noktası, nemi kontrol etmek için kullanılır. Örneğin, bir inşaat projesinde, çiy noktası, betonun donmasını önlemek için kullanılır.
Tüm bu bilgilerden hareketle tüketicilerin kendi buzdolapları içerisinde sıcaklık değerlerini takip etmesi gerektiği gerçeği umarım herkesin dikkatini çekmiştir. ”teknoloji ne işe yarıyor, o kadar para veriyoruz bir de biz mi takip edeceğiz?” diyenleriniz varsa elbette ki keyfiniz bilir, kimse sizi bu yönde zorlayamaz fakat dolabınızdaki 15 adet Alabalık, buzdolabı arızası nedeniyle çözülüp eriyip dolap içindeki strafor bölüme akıp giderileneyen bir koku sorunu ile karşılaştığınızda bu kararınızı hatırlamanızı öneririz :D
Diğer yandan sadece sıcaklık değil, en önemli konulardan bir diğeri de dolaplarımızın (No Frost) içerisindeki hava akışını engellemeyecek şekilde yerleştirme düzenine uymalıyız. hava akışının kesildiği yerlerde ısı transferi yapılamaz, ısı transferi yapılamazsa nem taşıması yapılamaz ve terleme içeride yoğunlaşır. Bu konulara dikkat ederseniz siz de milyonlarca insan gibi sorunsuz şekilde buzdolabınızı kullanmaya devam edebilirsiniz :)
